Ruggenspraak

Ruggenspraak
Mocht iemand bij het lezen van deze titel de opmerking willen plaatsen :"..maar het is toch ruggespraak?", dan kan ik hem/haar verzekeren dat ik me hiervan bewust ben.

Echter....bij het bezoeken van de grote "vrouwenmoestuin"bij ons in de buurt, bedacht ik dat als ruggen konden spreken, dat er dan daar heel wat afgeklaagd zal worden. Ik zal het uitleggen.

Tuinruggen.

Het verbouwen van groente gebeurt hier niet of nauwelijks op grote schaal. Er zijn geen kwekers die sla,tomaten,kool, wortels op grote percelen telen en daarvan kunnen bestaan. In plaats daarvan is er in vrijwel elk dorp een flink stuk grond met een omheining en voldoende beschikbaar water r waarop de vrouwen van het dorp ieder op hun eigen stukje groente verbouwen.
Op een paar honderd meter afstand van ons huis is de tuin van de vrouwen van Madiana. Ze hebben daar een oppervlak van ongeveer 400 x 400 meter, dus 16 hectare ofwel 32 voetbalvelden. Tot 4 jaar geleden was de omheining van de tuin, lengte dus 1600 meter, gemaakt van stokken met palmbladeren. Zo'n omheining vergt veel onderhoud en is lang niet altijd inbraakproof. De voornaamste inbrekers zijn de alom aanwezige geiten, koeien en schapen, die in het droge seizoen los rondlopen en hun eigen kostje moeten zoeken. Wat is voor deze dieren nu verleidelijker dan zich een weg te banen door zo'n wrakke omheining en de tuin leeg te eten? In dit terrein waren metersdiepe putten gegraven zonder enige bovengrondse bescherming, dus gevaarlijk vanwege de kans om erin te vallen. Deze factoren zorgden ervoor dat de tuin niet meer gebruikt werd en de vrouwen, die voor hun inkomen afhankelijk zijn van de opbrengt van de tuin hieronder,figuurlijk, gebukt gingen.
Gelukkig verscheen er een sponsor, die voldoende geld had verzameld voor een deugdelijk hek met daarboven erg scherp prikkeldraad. Gelijktijdig werd de watervoorziening verbeterd door een nieuwe put te slaan, daarin een pomp op zonne-energie te hangen, een grote watertank op hoogte te installeren en leidingen aan te leggen, die de verspreid over het terrein gemetselde waterbakken vullen. Dat was een flinke verbetering.
De volgende hobbel in dit proces was het verdelen van de grond onder de gegadigde dames. De afmetingen van elk bed werd gesteld op 10 x 3 meter. Aan een autochtone Madiaanse werden drie bedden toebedeeld, de import allochtoonse vrouwen kregen twee bedden en de recent gevestigde families niets. Dit is geen discriminatie. Het proces van deze verdeling heeft 2 jaar in beslag genomen.,
Maar nu is de tuin een lust voor het oog. Dat wil zeggen als je naar de omheining, de watervoorziening en het groen kijkt. Immers het is nog steeds een erg zware arbeid die hier gedaan wordt door jong en oud. Vrouwen met een baby op de rug, een peuter/kleuter aan de hand en 2-3 schoolkinderen lopen 's ochtends en na vijven met hakbijlen, gemankeerde emmers, waarvan een deel ontbreekt en zonder hengsel en de onderste helft van kleine jerrycans naar en van de tuin om daar te werken. Het bewerken van de grond begint na de regentijd, ongeveer begin november. In het natte seizoen zijn er te veel grote slakken die alles 's nachts opvreten en de regens zijn vaak zo hevig dat alles wegspoelt. Kromgebogen met in de hand een hakbijltje met een steel van 30 cm, een kind op de rug dat er bijna afvalt wordt de droge grond losgemaakt en het onkruid verwijderd. Daarna wordt er gezaaid en begint het eeuwige watergeven De emmers worden in de dichtsbijzijnde waterbak gevuld, soms een afstand van 25 meter, en ofwel leeggegoten in het bed dat omgeven is door een dijkje om het water vast te houden, ofwel met de tot kom gevormde handen over de groente uitgegooid. Wanneer je dan de tuin in kijkt,zie je zover het oog reikt kromgebogen mensen en mensen die water sjouwen.
De opbrengst van de tuin wordt voornamelijk verkocht aan handelaars die er in de grote steden mee op de markt gaan zitten.Omdat er niet erg veel variatie is in de soort groente en iedereen op hetzelfde moment begint, daalt de prijs van tomaten, sla enzovoort vaak op een bepaald moment door meer aanbod dan vraag. Toch zijn deze inkomsten nodig om het huishouden te laten draaien.

Veegruggen.

Net zoals in de Biblebelt op zaterdagmiddag het erf aangeharkt wordt ( werd?) , beginnen veel vrouwen hier 's ochtends met het aanvegen van het erf en vaak ook nog een stukje weg voor de compound. Als veeginstrument wordt een vegertje van takjes gebruikt met een kort steeltje. De veegster staat kromgebogen te vegen, soms omgeven door een stofwolk, en veegt de opbrengst op een stukje oude rijstzak of restant plastic. Het vuil wordt ergens op een hoop gegooid, want er zijn geen prullebakken of vuilniscontainers. Zeker bij een flinke wind waait alles zo weer over het erf.....

Wasruggen

De was wordt hier met de hand gedaan. Bij ons in de buurt zijn vrouwen,die voor welgestelde (?) Gambiaanse families uit een groter dorp in de buurt tegen betaling de was doen. Deze vrouwen lopen 3 km naar de werkgever en weer 3 km terug met een grote baal wasgoed op het hoofd. Op eigen erf aangekomen, worden er 3 teilen gevuld met water uit de put. Deze 150 liters water moeten dus 10 meter omhooggetrokken worden. Het wasgoed gaat in de teil met sop en wordt uitvoerig tegen elkaar aan gewreven terwijl er gebukt wordt dan wel op de hurken gezeten. Na het 2 x uitspoelen gaat de was aan een provisorische lijn of over de omheining van het erf. Eenmaal kastdroog wordt een deel van de was, op een lap op de grond, gestreken met een strijkijzer met houtskoolverwarming. Dat wasje is weer klaar en wordt weer in een baal op het hoofd 3 km weggebracht.

Geen ruggespraak.

Mohammed, het broodmagere babytje, over wie ik eerder schreef, bezorgt mij de laatste week weer hoofdbrekens. Hij kwam een poos goed aan in gewicht en ging steeds meer drinken, maar de laatste weken blijft zijn gewicht hangen rond zijn geboortegewicht. Hij drinkt goed,plast en poept, maar komt niet aan. Gisteren kwam de moeder acuut omdat hij zo huilde en een opgeblazen buik had. Inderdaad had hij een bolle buik met veel lawaai bij luisteren met de stethoscoop. Hij braakte niet, had net nog gepoept en dronk wel goed.Tja...... Al met al ben ik niet meer zo optimistisch.
En dan mis ik hier de ruggespraak van een kinderarts in een goed geoutilleerd ziekenhuis.