Weinig dull moments

Weinig dull moments

Gardeno

We beginnen maar weer met de tuin, ofwel gardeno. In het Mandinka, de taal van de grootste bevolkingsgroep, wordt voor sommige begrippen het Engelse woord gebruikt en overgoten met een lokaal sausje door er een o achter te plakken: gardeno, tabulo, pompo ( kraan). In het Wolow, de belangrijkste taal in Senegal, gebeurt dit met Franse woorden. Als een Wolow sprekende patient het pand verlaat en ik vang het woord kontento op, dan kan ik ook tevreden achterover leunen.

Na de verrichte arbeid vorige week zaterdag, het plaatsen van een vlotter in de tank, werkte het systeem kortdurend, maar daarna trad weer droogte op. Ik heb er toen een techneut van een solarbedrijf bijgehaald. Hij heeft eerst alle 400 instellingen in de omvormer met hulp van een spiekbriefje gecontroleerd en de vlotter op de juiste plaats aan de omvormer verbonden. En toen.....ontdekten we dat de onbekende vandalen nu de bedrading van 8 zonnepanelen hadden verwijderd. Net als meneer van Dalen wacht ik nog steeds op het antwoord op de vraag:"Wat hep dat nou voor sin?", overigens net als op dezelfde vraag over zinloos geweld en vernietiging door oorlog. Ik zal deze meneer van Dalen nog even introduceren : het is die man van "Meneer Van Dalen Wacht Op Antwoord. U weet het natuurlijk nog: Machtsverheffen-Vermenigvuldigen-Delen-Worteltrekken-Optellen-Aftrekken. Mogelijk is het niet aardig als ik suggereer dat men hier het Meneer weglaat en prioriteit geeft aan Vermenigvuldiging, maar dit terzijde. Maar ik dwaal af ( een onbedwingbare neiging ) : de pomp doet het weer. Inmiddels zijn Ali en kornuit Mass bezig om de zwakke plekken in de omheining te repareren. Een deel van dit probleem is inmiddels duidelijk. Het gebruikte kippengaas is van geplastificeerd ijzer en op het oog prima materiaal voor dit doel, ware het niet dat het dode gras bij het gaas in de fik wordt gestoken om het te "cleanen". Daardoor smelt het plastic laagje en gaat het ijzer doorroesten. En dan krijg je de opmerking dat dit hek niet sterk is........We gaan ,wat sceptisch over het resultaat, een voorlichtingsbijeenkomst houden met de dames om dit uit te leggen.

Amadou

Eind november kwam een familie om hulp vragen bij het kopen van babyvoeding. De moeder van een 1 week oude baby overleed "zomaar " en de zogende borsten op de compound hadden onvoldoende capaciteit om dit kindje helemaal erbij te voeden. Het jongetje krijgt sindsdien naast overgebleven borstvoeding een fles babyvoeding van PIEP ( Kruidvat) en doet het goed. Begin december kwam weer een jongetje, Amadou, met zijn moeder. Moeder vertelde dat hij haar derde kind is en dat de eerste twee naar volle tevredenheid borstvoeding hebben gehad. Nu , en ter instructie haalde ze haar slappe borsten tevoorschijn, stokte de melkproductie. Dilemma....want Amadou zag er eigenlijk wel goed uit. Ik heb Amadou gewogen en moeder verzocht begin januari weer te komen. Twee weken geleden kwam ze weer met Amadou, inmiddels bijna 6 maanden oud. Gewicht 4200 gr...magertjes dus. Nu toch maar babyvoeding verstrekt ( er is hier geen Kruidvat,maar we hebben altijd een paar pakken in voorraad ) en afgelopen week was zijn gewicht 4480 gr. Amadou heeft ook nog ,gelukkig niet ernstig, klompvoetjes , waarvoor hij al onder behandeling is en speciale schoentjes draagt. De behandeling wordt gegeven in wat hier genoemd wordt "the German clinic", u weet wel,bij de dikke boom in Serrekunda. De ASB organisatie, de S is van Samaritaner dus klinkt goed, heeft hier een kliniek waar op gezette tijden chirurgen uit Duitsland komen opereren. Met hulpproberen we de voorraad babyvoeding merk K weer aan te vullen. Babyvoeding is hier 3-4 x zo duur.

Bevalling

Donderdag komt Ali met zijn speciale "ik-kom-iets-melden "loopje : op een compund vlakbij is 's nachts een vrouw bevallen en de vraag is of ik wil kijken of het bloedverlies niet overmatig is. De vrouw van de imam ( u kent haar nog?) heeft onbevoegd en onbekwaam de bevalling begeleid en, omdat de natuur soms ook mild is , is het goed gegaan. Als verloskundig actieve huisarts heb ik van 1976 tot 1987 bevallingen gedaan, en dan de afgelopen jaren 2 onverhoedse bevallingen hier, dus dit moest lukken. Gewapend met bloeddrukmeter, stethoscoop en een ampul Ermetrine ( altijd op voorraad in de koeling) lopen we erheen. In het huisje,dat in poverheid niet onderdoet voor de omgeving, ligt de kraamvrouw met de baby op een matras op de grond. Mijn poging om uit te vragen hoe het bloedverlies 's nachts is geweest en momenteel isloopt op niets uit. Het is de derde bevalling van deze 24-jarige,maar ze weet niet of er nu meer bloed is gekomen dan bij de vorige keren.Natuurlijk is er niet gekeken of de placenta compleet is geboren en dit bewijsstuk is al begraven. Ik neem de hartfrekwentie op en neem de bloeddruk op: prima. De slijmvliezen van de ogen zijn niet bleek. De baarmoeder lijkt me matig samengetrokken. Inspectie van de in doeken gewonden private part van de gelukkige moeder lijkt me niet bijdragend. Ik besluit de ampul ermetrine te injecteren om de kans op verder bloedverlies te verkleinen. Op het moment dat ik het pand wil verlaten krijg ik de vraag of ik wel een bewijs van geboorte kan afgeven voor de buurtkliniek. Dan kunnen ze daar een "clinic card" krijgen. Hoewel het de vraag is of mijn briefje enig wettelijk bewijs op zal leveren, vraag ik of er vrijdag iemand wil komen. Tot mijn verbazing kwam gisteren de kraamvrouw in eigen persoon met een oma en het kindje om het bewijs te halen. Het meisje heeft nog geen naam- dat krijgt ze op de 7e dag- ,dus ik heb maar verklaard dat ik heb gezien dat mevrouw...... geb.datum..... een babygirl ter wereld heeft gebracht,dat de achternaam van de vader zal krijgen. Haar eigen geboortedatum kon ze nog wel ophoesten,maar die van haar echtgenoot......?In Nederland kunnen overigens sommige vaders de geboortedatum van hun kinderen ook niet noemen.

Amputatie.

Yusupha is een vriend van Alhagy en een prima timmerman, of misschien beter was een prima timmerman. Afgelopen donderdag heeft hij door concentratie verlies zijn hele wijsvinger en een deel van de 3e en 4 vinger afgezaagd. Altijd dramatisch, maar in dit land met slechte gezondheidszorg nog erger. In de kliniek voor spoedgevallen is zijn hand verbonden, kreeg hij na een dag wachten op de grond een bed, en is hij de volgende dag weer ontslagen. Naar we begrijpen was het te druk met meer urgente gevallen en is er geen poging gedaan de stompjes netjes bij te knippen en te hechten. Maandag gaat hij weer terug en wordt het verder bekeken. De kans op een slechte wondgenezing en daardoor nog meer handicap lijkt me levensgroot. De pijnstillende medicatie en het verbandmateriaal moest door zijn vrouw gekocht worden, want dat is zelfs in deze nieuwste kliniek niet voorradig. Ik heb vandaag uit mijn grote voorraad verbandmateriaal bij elkaar gezocht, zodat dat maandag meegenomen kan worden.

En toen was er weer een week voorbij, die stof voor dit stukje oplevert,