Kloofspagaat.

Kloofspagaat.

Met 1 been hier en 1 been daar staan, met je voeten aan beide kanten van een kloof, geeft bij het breder worden van de kloof het gevoel uit te scheuren. Om dat te voorkomen, moeten beide voeten aan dezelfde kant van de kloof geplaatst worden, voordat het te laat is. Ik onderschat jullie intelligentie niet, dus laat ik het bij bovenstaande vergelijking. Voor wie deze beeldspraak niet begrijpt, zal ik het volgende week uitleggen.

Cliffhangervervolg.

Abdullai kwam dus met zijn ondergeschoven neef en voormalige schoonzus, inmiddels liefhebbende echtgenote. De neef blijkt al weken ziek : kortademigheid en dikke enkels. Bij onderzoek lijkt me dat hij vocht onder zijn ogen heeft en er is zeker oedeem van de onderbenen en een opgezette buik met waarschijnlijk veel vocht. Hij was 10 dagen opgenomen geweest in Ziguinchor, de hoofdstad van Zuid-Senegal. Documentatie ontbreekt. Verder onderzoek: vocht in de longen, een snelle hartslag zonder hartgeruisen, kortademigheid in rust en een forse bloeddruk.

In Nederland: niet pluis en verwijzing naar een nierspecialist..

In Gambia: uitleg dat hier sprake is van een ernstige ziekte, waarschijnlijk van de nieren, en advies naar een groot ziekenhuis te gaan. Abdullai kijkt moeilijk: kost geld voor vervoer en mogelijk behandeling. Hij gaat zijn best doen. Ik geef alvast wat plastabletten mee

Na 3 dagen: toch wel een brief uit Ziguinchor, waarin bovenstaande symptomen genoemd worden, een zak met 6 verschillende medicijnen en een rontgenfoto van de longen: veel vocht. Zijn gewicht is 1 kg gezakt en het vocht iets minder. Er is een onderzoek gedaan op een laboratorium van een dokter, die hij nog kent uit zijn tijd als ambulancechauffeur en hij hoefde niet te betalen

In de urine veel eiwit en in het bloed een slechte nierfunctie.

Keuzes. 1 : afstand houden en aandringen op bezoek aan ziekenhuis, maar ja….geen geld geen behandeling.

2: geld geven ( hoe veel, hoe lang ?) voor behandeling.

3: Doorgaan met plastabletten en op de gok 30 mg prednison erbij ( geld meegegeven om het te kopen), over 1 week weer controle, over 2 weken weer bloed- en urineonderzoek. Ik heb voor 3 gekozen…….

Afgelopen donderdag: geen enkele verbetering. Ik adviseer om toch echt naar een groot ziekenhuis te gaan. En dan…vertelt een andere begeleider dat ze een 3 weken geleden al naar een groot ziekenhuis zijn geweest, waar ze gezegd hebben dat voor deze ziekte in Gambia geen behandeling mogelijk is en dat de enige optie is om hem naar Dakar, de hoofdstad van Senegal te brengen. En toen bedachten ze, dat deze blotevoetendokter dat wel kon verhelpen ( of niet ?) Ik heb nu toch maar geld gegeven om naar een beter bekend staand ziekenhuis te gaan. Ik zie het somber in.

Versteld

Zou je bijna staan bij het wegen van een baby van 10 weken met een flink ondergewicht nadat het 1 week bijgevoerd is met 180 ml kunstvoeding per dag naast kennelijk onvoldoende borstvoeding. Het babymeisje, over wie ik vorige week schreef is na 1 week bijvoeding van 3400 naar 3800 gr “gesprongen”, dus 400 gram aangekomen in 1 week. Vorige week rekende ik uit dat ze waarschijnlijk ongeveer 100 gr per week gegroeid was tot nu toe. Zo maar doorgaan dus en over 2 weken weer wegen.

Bijnabuurvrouw Thea heeft uitgevogeld, hoe het nu zit met de betaling van 100 dalasi voor het wegen van een baby: baby’s worden hier in een zak onder een unster gehangen om ze te wegen. Sommige kinderen plassen de zak nat en dat is nu niet echt hygiënisch… Daarom wordt nu de moeders gevraagd een eigen weegzak mee te nemen. Een kleermaker met handelsgeest staat nu op de moeder-kindochtend weegzakken voor 100 dalasi te verkopen. Maar ja….100 dalasi is kodo jama – veel geld. Dan maar niet wegen dus.

Afgelopen week sprak ik met buurvrouw Yassin over het grote kinderaantal in deze omgeving. Zij verzekert mij dat zeker in het meer verstedelijkte gebied veel echtparen nu toch kiezen voor een beperkt aantal kinderen. Ik zal de komende tijd bij moeders met kinderen eens navragen naar het kinderaantal. Hoewel ik vaak hoor, dat het kinderaantal van bovenaf geregeld wordt en er in de bijbel staat “gaat heen en vermenigvuldig u “, wordt er toch nergens gesproken over machtsverheffen in plaats van vermenigvuldigen. Meneer Van Dalen Wacht Op Antwoord ( machtsverheffen, vermenigvuldigen, delen,optellen,aftrekken) wordt hier dan wel erg letterlijk gevolgd.

Kinderen met kinderen

In mijn beginjaren als huisarts, dus jaaaaren geleden, was de toegang tot het spreekuur nog erg laagdrempelig, zodat mij tijdens lange spreekuren soms het gevoel bekroop alleen met verkoudheden bezig te zijn. Tijdens mijn spreekuur hier zijn er ook dagen dat de rij gevuld is met mensen met kungdimo = hoofdpijn, die op de vraag “sinds wanneer” antwoorden met bie somanda = vanmorgen. Op mijn vraag hoeveel ze die dag gedronken hebben, hoe vaak geplast en hoe de dag doorgebracht, blijkt vaak dat mensen gewoon uitgedroogd zijn. Meer drinken dus en geen paracetamol. Lastig is dat veel mensen niet steeds betrouwbaar water in de buurt hebben, dat een plastic fles een rijk bezit is en de openbare toiletten nog dunner gezaaid zijn dan in ons land, dus is niet drinken wel handig.

Ook vind ik het een dilemma hoe om te gaan met de vaak voorkomende situatie van afgelopen week, toen er 4 meisjes verschenen van maximaal 10 jaar met een baby van plm 6 maanden ( zie foto ). Ze verklaarden dat hun moeder in de tuin aan het werk is en vader in de grote stad. Meestal sturen we dan de kinderen weer weg met de mededeling dat er een ouder mee moet komen, wel met gepaste tegenzin. Nu echter bleek de baby flink kortademig te zijn met hoesten en koorts. Bij luisteren naar de longen een flink luchtweginfect: een antibioticum voorgeschreven. We hebben toch weer gezegd dat de volgende keer een ouder mee moet komen

Vervoer

Begin december vroeg Ali of hij wel een keer zijn jaarlijkse bonus van 2 jaar in één keer kon krijgen. Zijn zwager heeft voor 175,-€ een uit Azie geïmporteerde versleten scooter gekocht, op afbetaling bij een “brother” en dat leek Ali ideaal. Wanneer er van school gebeld wordt dat 1 van de kinderen over hoofdpijn klaagt, moet hij naar school om dat kind op te halen: 45 minuten lopen, wachten op de bushtaxi, 3 km in de bushtaxi en kind halen. Vervolgens in de brandende zon met een al dan niet ziek kind wachten op een bushtaxi ( die overvol vanaf het startpunt vertrekt met bestemming Madiana ) , vervolgens in of op de bushtaxi naar Madiana en naar huis lopen. Naar schatting een klusje van 3 uren.

De scooter van Ali’s zwanger bekeken: smalle banden zonder profiel, 80.000 km op de teller. Volgens internet is een scooter met 20.000 op de teller versleten. Een scooter leek ons in het zand niet geschikt, maar een motor….. een mannetje van 1.60 meter van 55 kg op een motor…. Ali vertelde dat hij best vaak op een motor had gereden en hij zag het wel zitten. Uitleg gegeven dat een motor benzine gebruikt dus geld kost, kans op vervelende ongevallen enzovoort. Echter…Ali is een volwassen man en wij niet zijn ouders.

De bonus, die hij eind november had gekregen was inmiddels uitgegeven, dus zijn voorstel zou betekenen dat hij nog 2 jaar moet wachten. Bovendien heeft onze buurman Theo onder het vorige stukje geschreven dat wij welvarende mensen zijn ( hoe verzint hij het). We namen een kloek besluit en hebben voor Ali een nieuwe motor gekocht met 2 helmen, ook 1 voor de passagier. Afgelopen zaterdag hebben we de motor opgehaald : Ali op de korte broek op de motor om de 16 km asfalt en 3 km zand naar huis te rijden. Hij heeft heel rustig aan gedaan, want na 90 minuten kwam hij thuis: flinke brandwond op een been door een bijna-val in het zand ( zie foto ) Gelukkig zaten er veel tubes brandzalf in de dozen uit Nederland. Inmiddels heeft hij flink geoefend met een broer-ervaren motorrijder. Niet meer op de motor zonder lange broek en bidden….

Maar hij is de koning te rijk.

En zo verstrijkt de tijd en zijn we ongeveer halverwege ons verblijf in Madiana. En iedereen weet dat de tweede helft veel sneller gaat.

Voor die lezers, die zich zorgen gaan maken : ik kan jullie verzekeren dat we op tijd aan 1 kant van de kloof gaan staan.